Crypto
Bekijk onze boeken over crypto
Cryptomunten zijn bijvoorbeeld Bitcoin en Ethereum.
De koers van cryptomunten beweegt zich in toppen en dalen.
De bitcoin-bubbel komt op het eerste gezicht het meest over als de tulpenbubbel. Het onderliggende object heeft geen intrinsieke waarde.
De prijs is, simpel gezegd, wat de gek ervoor geeft.
Bitcoin en Ethereum zijn cryptomunten. Zoals alle cryptomunten hebben deze geen intrinsieke waarde.
Deze website raadt het kopen van cryptomunten sterk af.
Crypto: argumenten
Wat zijn de argumenten voor en tegen crypto?
1. Crypto kent geen overheidsregulering
Ik ben geen fan van de overheid, maar het is toch wel prettig als er een instantie toezicht houdt op een zeker deel van de economie, bijvoorbeeld om te voorkomen dat onschuldige burgers door criminelen bedonderd worden. Zo‘n controle bestaat bij crypto niet.
Bij gebrek aan actieve controle houden overheden het lekker simpel. Van tijd tot tijd verbieden ze gewoon de handel in of de uitgifte van nieuwe cryptomunten.
In totaal zijn er tientallen crypto -beurzen plotseling gesloten. Dat betekent dat als je crypto hebt, je die van de ene op de andere dag niet meer op zo'n beurs in reguliere valuta kan omzetten. Of, als de beurs ook tegoeden aanhield, ben je ze gewoon kwijt.
2. De vermeende kracht van technologie
Serieuze crypto-fans wijzen er op dat de kracht van de cryptomunt is dat het een technologie is, die allerlei voordelen biedt boven normaal geld. 'Het is gebaseerd op de blockchain-technologie', zeggen ze dan.
Maar pleit dat voor een waardestijging van crypto? Dat crypto een technologie is, is juist geen voordeel. Sterker, het is een heel groot nadeel. Tenminste, als je je geld er in wil beleggen.
3. Technologie is relatief
Een van de kenmerken van technologie is dat het relatief is.
Bijvoorbeeld: een pendel waarmee je in een half uur van Los Angeles naar Sjanghai vliegt (een idee van ene heer Musk), is een technologie.
130 jaar geleden was een apparaat dat dampen produceerde en dat met een snelheid van 5 kmpu over de weg reed, een technologie.
Anders gezegd: De waarde van elke technologie gaat naar 0.
De sector waar dit het snelst gebeurt is de informatietechnologie, waar de Wet van Moore heerst. Deze wet bepaalt zo goed als alles wat er aan innovatie in informatietechnologie mogelijk is en dus ook wat u en ik kopen en gebruiken. Deze wet schrijft ook impliciet en dwingend voor dat voortdurende innovatie noodzakelijk is, op straffe van verdwijning van de drager van de technologie.
Daarom moeten bedrijven als Apple, Intel, IBM, Oracle, Dell, SAP, Google, Facebook, LinkedIn, etc, etc, voortdurend innoveren.
De huidige blockchain-technologie is nu het neusje van de zalm. Over een jaar of 10 stelt het geen reet meer voor, en dan moet er weer iets nieuws komen. Noem het alvast Blockchain 2.0. Concreet kan het bijvoorbeeld betekenen dat de ene crypto-munt door de andere zal worden vervangen. Daar gaat je belegging.
4. Technologie heeft geen intrinsieke waarde
Een ander aspect van technologie is dat technologie geen intrinsieke waarde heeft. Technologieën krijgen alleen hun waarde door de toepassing. Dat geldt ook voor blockchain.
Als je bestudeert wat het blockchain-principe is, zie je dat het een onmetelijk potentieel heeft.
Technologie-watchers die het zien als de tweede of derde internetrevolutie hebben volgens mij een punt.
Dat potentieel wordt echter pas gerealiseerd door het bouwen van systemen die van de voordelen gebruik maken en die door bedrijven doelmatig worden gerund.
Daarmee creëer je waarde. Blockchain zelf heeft geen intrinsieke waarde. Het is alleen een ontwerp-principe.
5. Aantal bitcoins is eindig, aantal copycats oneindig
Dit is het favoriete argument van crypto-fans waarmee ze skeptici hopen koud te stellen: er zal altijd maar een beperkt aantal bitcoins kunnen worden aangemaakt (er is een wiskundige formule die dat voorschrijft), en daarom behoudt crypto altijd zijn waarde.
Van de dollar en de euro worden jaarlijks miljarden bijgeprint. Klopt, maar betekent dit de waarde van crypto gegarandeerd is? Er zijn nu al meer dan 1000 cryptomunten. Bitcoin, Ethereum en Ripple zijn slechts de bekendste. Het aantal cryptomunten neemt alleen maar verder toe, omdat het succes van bitcoin navolging aantrekt. Dus ja, het aantal bitcoins is beperkt, maar als bitcoin uit het niets een waarde krijgt van 15000 dollar in 12 jaar tijd, dan kan dat met andere cryptomunten ook gebeuren. Waarde heeft te maken met vertrouwen, en vertrouwen kan kunstmatig gegenereerd worden met communicatie en marketing. En wat het nut ook is van cryptomunten, niemand weet aan hoeveel van deze munten de wereld behoefte heeft. Misschien maar aan 1. En misschien zit er tussen die 1000 andere munten wel 1 die die positie van bitcoin makkelijk gaat overnemen.
Met andere woorden, het aantal bitcoins is misschien eindig, het aantal mogelijke cryptomunten dat bitcoin kan imiteren of overtreffen is oneindig. Er is dus geen enkele logische basis om te beweren dat de waarde van bitcoin gegarandeerd is.
Dat het aantal bitcoins eindig is, doet dus helemaal niet ter zake en daarmee is de belangrijkste peiler onder het hele bitcoin-bouwwerk weggehaald.
Bitcoin-cult snapt het idee achter 'waarde' niet
De bitcoin-aanhang heeft m.i. kenmerken van een cultus, die onvoorwaardelijke trouw heeft gezworen aan een principe. Het grootste deel van de aanhang lijkt te bestaan uit millennials, een leeftijdsgroep die een sterke entitlement-attitude heeft ('ik heb automatisch recht op'). De basisfout van de bitcoin-fans is dat ze niet lijken te begrijpen dat het onmogelijk is om waarde uit het niets te creëren.
Een echte belegging stijgt in waarde doordat de waarde van het onderliggende object toeneemt.
6. Multi-level marketing
De oorzaak is geen andere dan dat steeds meer mensen weten wat bitcoin is en dat de bekendheid en acceptatie van de cryptomunt voortdurend stijgen. Daarmee heeft bitcoin veel kenmerken gekregen van een zogenoemde 'multi-level marketing' operatie. Hier komen we op het aspect van het business model. De duidelijkste analogieën tussen cryptomunten en business models van bedrijf zijn Tupperware en Herbalife.
Herbalife is bijvoorbeeld het bedrijf dat 'voeding voor atleten' verkoopt via individueel werkende verkopers.
De verkopers stappen in deze business niet omdat ze iets geven om het product of zelfs omdat ze iets willen verkopen Nee, ze stappen er in omdat ze hopen schatrijk en financieel onafhankelijk te worden door een zogenoemde 'downline' op te zetten.
Daarvoor moeten ze anderen overtuigen ook Herbalife te verkopen. Iedere verkoper probeert dus een groepje subverkopers op te bouwen en van elke verkoop in de 'downline' krijgt de oorspronkelijke verkoper - de 'sponsor' - dan een provisie in de vorm van een percentage.
Verkopers met een voldoende grote downline hoeven na enige tijd zelf niet meer te werken, want hun provisies overstijgen hun uitgaven. Dat is tenminste het idee. Bij crypto verloopt het 'rijk worden' op vergelijkbare manier. Meer dan de helft van alle bitcoins op de wereld is bijvoorbeeld in handen van een beperkt aantal eigenaren.
De precieze verdeling is onduidelijk, maar het gaat volgens schattingen om tussen een paar honderd en een paar duizend individuen en organisaties.
De precieze aantallen zijn niet vast te stellen, want zelfs insiders niet kunnen vaststellen welke personen er achter welke 'bitcoin-adressen' schuilen. (Dat maakt toezicht ook erg lastig).
Zeker is dat de eerste 10 bitcoin-eigenaren met gemak multi-miljonair zijn geworden. Degenen die later hebben gekocht, hebben navenant minder geprofiteerd en komen misschien tot een paar ton. Degenen die de munt na 2017 hebben gekocht, hebben pas een stijging van ongeveer 100 procent achter de rug. Verdere stijging van bitcoin is afhankelijk van het recruteren van nog meer 'gelovers'.
Steeds meer cryptomunten met multilevel marketing als verdienmodel
Het multilevel marketing business model dat hier werkzaam is, verklaart ook waarom er steeds meer cryptomunten bij komen: steeds meer goudzoekers starten namelijk hun eigen munt in de hoop om aan de top van hun eigen pyramide te kunnen staan.
Inmiddels is de totale waarde van alle bitcoins niet meer dan de helft van de waarde van alle cryptomunten.
Tenslotte is er nog geen oplossing voor de vraag hoe de miljonairs onder de bitcoin-eigenaren (waarschijnlijk de eerste 100) ooit van hun bitcoins afkomen en deze kunnen inwisselen voor normaal geld. Als dat gaat gebeuren, kan de koers lange tijd onder druk komen te staan.
Argumenten achter prijsstijging deugen geen van alle
Dit verhaal is niet bedoeld om te stellen dat cryptomunten in de toekomst niet zullen stijgen. Het is om duidelijk te maken dat letterlijk alle argumenten waarom een cryptomunt zoals bitcoin zou moeten stijgen, niet deugen.
Dat de koers intussen toch stijgt, is voor beleggers niet van belang. Je kunt geen geld verdienen door te speculeren met iets waarvan je niet kan zien wat de stijging of daling veroorzaakt. Zelfs 6 jaar na het ontstaan van bitcoin is bijvoorbeeld nog steeds niet duidelijk wie bitcoin in de wereld heeft gebracht. Er zijn krachten achter de schermen aan het werk waar niemand zicht op heeft en er is geen begin van officieel toezicht. Om het simpel te houden: je kunt de toppen en de dalen niet timen. Als sommigen winst realiseerden door op het juiste moment te verkopen, dan hadden ze gewoon geluk.
Maar geluk is geen strategie. Sommigen mensen winnen nu eenmaal de loterij. Loterijwinnaars die niet met geld kunnen omgaan, raken het meestal weer kwijt.
Conclusie
Als serieuze belegging zijn cryptomunten totaal ongeschikt. Cryptomunten zijn geen belegging, maar een business model. Een geslaagd business model voor de bedenkers en voor de eerste eigenaren. Als de munt succesvol wordt, zoals bitcoin, dan hangt de verdere koersstijging af van het doen groeien van een steeds grotere groep volgelingen.Crtyptomunten zijn daardoor het beste vergelijkbaar met een multi-level marketing business.
Bekijk onze boeken over crypto
Terug naar de Kennisbank